کد مطلب:5567 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:109
مشاوره در امور غیر نظامی و مسایل غیر جنگی
مورّخان، ده ها نمونه دیگر از مشورت های نبی اكرم صلی الله علیه وآله در امور غیر نظامی و مصالح غیر جنگی در عرصه های مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و امور فردی و خانوادگی و غیره نقل كرده اند. این موارد بیانگر آن است كه شورا و مشورت به عنوان یك امر اساسی در مسائل مدیریت و حكومت و فرماندهی منحصر نیست؛ بلكه در همه شئون مربوط به امت راه دارد و ثمرات درخشانی در پی خواهد داشت [1] .
[1] برخي از اين موارد عبارت است از:
1.پيامبر صلي الله عليه وآله در باره كساني كه به عايشه تهمت زدند، با اصحاب خود مشورت كرد و نظر آن ها را خواست.
مورخاني چون ابن اسحاق، واقدي، بخاري، مسلم، احمد بن حنبل، ترمذي، بيهقي و ديگران اين جريان را به طور مبسوط آورده اند و ضمن اشاره به امور جلسات مشورتي نبي اكرم صلي الله عليه وآله با اصحاب، تاكيد كرده اند كه نبي اكرم صلي الله عليه وآله در اين حادثه با حضرت علي بن ابيطالب عليه السلام و اسامه بن زيد به طور ويژه مشورت كرد. مفسران اهل سنت نيز در ذيل آيات 11 تا 16 سوره نور كه مربوط به «افك» (تهمت عظيم) است، مطالب مبسوطي در باره تهمت به عايشه آورده اند و به مواردي از مشورت نبي اكرم صلي الله عليه وآله با اصحاب و مشورت اصحاب با حضرت اشاره كرده اند كه جاي نقد و بررسي دارد و مفسران شيعي به نقادي مطالب مفسران اهل سنت پرداخته اند.
2. پيامبرصلي الله عليه وآله در مورد اعزام افراد براي تبليغ و اداره امور يك منطقه و اعطاي مسئووليت به افراد به منظور فرمانداري و استانداري و مديريت و حكومت بخشي از مناطق تحت اداره خويش با اصحاب مشورت مي كرد.
اصحاب آن حضرت نيز، با پيروي از اين سنت نيكو، نه تنها با رسول اكرم صلي الله عليه وآله در امور مختلف به مشورت مي پرداختند؛ بلكه با هم ديگر نيز مشورت مي كردند. پژوهشي در باره روش شناسي مشاوره نبي اكرم صلي الله عليه وآله با اصحاب و بالعكس و همين طور مشاروه هاي مسلمانان در صدر اسلام نيازمند فرصت مناسب ديگري است و بحث مستقل و جامعي را مي طلبد.
آن چه گذشت، به خوبي نشان مي دهد كه پيامبر اسلام صلي الله عليه وآله با وجود آن كه معصوم بود و از نظر فكر و تدبير و تصميم گيري به مشورت نياز نداشت، براي احياي اين سنت و آموزش و پرورش امت، پيوسته با اصحاب خويش مشورت مي نمود.
مشورت در سيره پيامبرصلي الله عليه وآله، محمّد جواد حيدري خراساني، زيدعزّه.